Film in Seniorama

De film is een terugblik op de kinderjaren van de regisseur, James Gray, in de jaren ’80 in de wijk Queens in New York. Als jongetje wil hij later kunstenaar worden en zo botst hij op school met zijn klasgenoten en thuis met zijn ouders, vooral met zijn strenge vader.
Een geslaagde film, de keuze van volgehouden pastelkleuren neemt ons vanzelf mee naar het verleden: de Reagan-periode. Reagan gebruikte graag het woord Armageddon (het einde van de wereld) om aan te duiden wat er volgens hem scheelde in de VS.  Van die periode worden verschillende aspecten behandeld, zoals:         
Het overal aanwezige racisme dat vriendschap van Paul met een zwarte jongen bemoeilijkt.                
Een streng gezin dat geleidelijk aan evolueert naar meer begrip.
De opkomst van de familie Trump bij het verdedigen van de zgn. Amerikaanse waarden.
De moeizame integratie van joodse vluchtelingen uit Oekraïne in de Amerikaanse maatschappij.
De ‘coming of age’ van een artistiek begaafd jongetje.
De grootvader van de jongen, vertolkt door Anthony Hopkins, heeft een goede band met de jongen en leert hem positieve houdingen tegenover zijn ouders en ook tegenover zijn schoolkameraden: als hij racistische uitlatingen hoort moet hij zich daartegen verzetten.
Al bij al een aangrijpende film, waarbij iemand onder ons twijfelde of ze nog verder wilde kijken, maar uiteindelijk toch meeging in de verzoenende toon van de film.
Zo werd de eerste van onze derde-vrijdag-vertoningen 2024-25 toch door de aanwezigen erg gesmaakt.
Het leukste moment van de bespreking was, toen iemand zei: “jammer dat we niet weten hoe het dat jongetje later vergaan is.” Het antwoord was eenvoudig: dat weten we juist wel, hij werd regisseur James Gray die ons een inkijk gaf in zijn kinderjaren.
J.Raeymaekers

Een kleine helft van de aanwezigen bleven in Seniorama voor de nabespreking van deze spannende film, die een herneming is van de kortfilm Une Soeur die op VRT te zien was. Vanuit een rijdende wagen belt een angstige vrouw naar een noodcentrale om hulp. De telefoniste is Veerle Baetens.
We sprokkelen hier enkele reacties: Deze film blijft hangen. De spanning is nooit weg uit de levensverhalen van mensen die toevallig met elkaar in contact komen. De uiterlijke actie gaat vlugger dan de innerlijke: de man en de vrouw blijven achter met onopgeloste vragen. De dingen die niet gezegd worden brachten meer klaarheid dan de dingen die wel gezegd werden. Ook de man zit met een probleem. In die zin is het een “post me too” film.
En verliezen we de titel van de film niet uit het oog: de nacht verlaten, terug naar het daglicht. De vrouw wil de onbehaaglijke gebeurtenis achter zich laten. De man biecht aan zijn moeder op wat hij verkeerd gedaan heeft, maar de moeder accepteert niet dat haar zoon tot iets slechts in staat zou zijn.
Het is de cineaste, Delphine Girard, haar eerste lange speelfilm. Zij schreef en regisseerde ook de bekroonde kortfilm waar het verhaal op gebaseerd is en is de dochter van een Canadese vader en een Belgische moeder. Zij studeerde af aan een Belgische filmschool.
J. Raeymaekers

In deze seniorenmaand keken 21 toeschouwers aandachtig en aangegrepen naar de film van stadsgenoot Sahim Omar Kalifa. Met zeven bleven we voor de nabespreking.
Je wordt van deze film niet vrolijk. De kijker wordt meegevoerd naar het Irak van 2009, een eerste bekroonde kortfilm werd gemaakt in 2012 en de filmversie uit 2023 kreeg prijzen in verschillende festivals. Hamoudi is een fervent voetballertje die in een ongelukkig oorlogsdrama een stuk van zijn been verliest. Maar zijn fascinatie voor het voetbal verliest hij niet en hij blijft als keeper verder spelen.
We vonden dit een veellagige film met veel beklijvende invalshoeken. Het optimisme van de jongen, de bezorgdheid van ouders voor hun kind, de ingewikkelde oorlogssituatie in Irak. De film is schrijnend goed gemaakt. We mogen ons gelukkig prijzen dat we hier in Europa in een veilig cocon ons leven mogen doorbrengen. Alleen solidariteit kan ons uit onze eenzaamheid bevrijden. Een ontroerend moment was ook het eindbeeld, waarin hulde gebracht wordt aan de Irakese jongen die tot het verhaal heeft geïnspireerd en die op 14-jarige leeftijd is overleden.
Dat de film wereldwijd weerklank vond, bewijst wel het feit dat voor de jonge Ahmed Mohammed Abdullah een ontmoeting werd belegd met de échte voetbalster Lionel Messi. De jongen werd voor de rol uitgekozen omdat ook hij een been verloor bij een schermutseling en hij zeer geloofwaardig deze rol kon vertolken. De ultieme lof voor deze film komt uit Irak. Dat land stelt Bagda Messi voor als officiële inzending van Irak voor de Oscars van 2026.
Joris Raeymaekers

Om de film samen te vatten, kan je evengoed het levensverhaal van de kineaste, Celine Soon, vertellen. Als jong meisje had ze een schoolvriendje in Korea. Later emigreerde zij met haar ouders naar Toronto. Ze wilde schrijfster worden en kwam naar New York, waar ze in een schrijversresidentie haar latere man, een joodse schrijver uit New York, leerde kennen. Haar jeugdvriendje probeerde ten allen prijze het contact weer op te nemen en kwam op vakantie naar New York om zijn oude jeugdliefde terug te zien. Intussen is zij een gewaardeerde toneelschrijfster geworden en wilde ze haar eigen verhaal als filmscenario gebruiken voor de allereerste film die ze zelf wou regisseren. Haar film kende een goed onthaal en was lang ‘de beste film van 2023’ tot Barbie en Oppenheimer met de eer gingen lopen.
Een film over menselijke relaties, zoals ze zeldzaam beginnen te worden. De man van Nora, zoals ze zich in het Engels herdoopt heeft, staat heel vriendschappelijk tegenover zijn oude rivaal wat op het einde van de film alle onnodige spanning wegneemt. Een serene film over mensen die het goed met elkaar menen.
Niet zelden wordt in de film  een vraag gesteld als “Wat als?” Maar het leven loopt nu eenmaal zoals het loopt. Er werd ook opgemerkt dat het vrouwelijke hoofdpersonage niet alleen de regie van de film maar ook de regie van de levens van haar naasten voor haar rekening neemt.
De pers noemde het een ‘instant klassieker’ en bij herhaald bekijken komt aan het licht dat Celine Soon niet alleen treffende dialogen kan schrijven, maar ook een grote filmische creativiteit in zich heeft.
Joris Raeymaekers

Een grote groep vond het de moeite om na de film nog even na te blijven voor een grondige nabespreking.
De film van de Finse regisseur Aki Kaurismäki was erg in de smaak gevallen omdat hij zo anders was dan anders. Het genre zou je een romcom kunnen noemen, zoals we er op de tv wekelijks tientallen zien voorbijkomen. Maar deze valt op door veel aspecten.
Ten eerste zijn de personages geen mensen die zorgeloos door het leven gaan, maar gewone, alledaagse mensen. Zij worden niet geacteerd door steracteurs. Zij kennen de nodige tegenslagen en het milieu waarin zij zich bewegen, is de onderlaag van de samenleving. Een krantentitel noemde het “een juweel in het stof”. En op de koop verliezen ze allebei hun werk en ontmoeten ze elkaar in een karaokebar.
Dit alles klinkt zeer realistisch, maar de wederzijdse aantrekking en het feit dat drankorgel Holappa omwille van Ansa het drinken resoluut afzweert, horen eerder tot de romantiek. Voor de rest worden we nergens overdonderd, alles blijf sober en cool. Een van de aanwezigen, die in Finland gereisd heeft, kon bevestigen dat dit het ware Finland was. Eerste op de ranglijst van gelukkig leven, maar ook bovenaan in de zelfmoordtabellen.
Uiteindelijk komt alles op zijn pootjes terecht, niet zonder de nodige humor. Die was er al van in het begin, maar de westerse kijker deed er een tijd over om die cynische Finse humor te ontdekken en te smaken. De titel verwees naar het slotlied, het bekende Franse chanson ‘les feuilles mortes’ maar kan, met enige zin voor symboliek, ook toegepast worden op de personages. Een fijne filmnamiddag waar we samen van hebben genoten.
J. Raeymaekers

Wegens een technische storing op de 21ste werd de film THE OLD OAK op vrijdag 28 februari opnieuw op het programma gezet. Voldoende kijkers konden zich een tweede keer vrijmaken om de laatste film van de nu 88-jarige KenN Loach te komen bekijken.
Ken Loach is een sociaal bewogen filmer, zijn films behandelen meestal een hedendaagse problematiek waar hij dan zijn persoonlijke kijk op geeft. Dat was deze keer niet anders.
Hij voert ons mee naar een fictief dorp in het Noorden van Engeland, waar na de mijnsluitingen de meeste inwoners vertrokken zijn en dus kan dienen om ingeweken oorlogsvluchtelingen uit Syrië te huisvesten. De twee bevolkingsgroepen staan aanvankelijk negatief tegenover elkaar, maar dankzij twee bruggenbouwers, TJ, de cafébaas van de pub THE OLD OAK en Yara, één van de Syriërs, een fotografe die Engels spreekt, evolueert het dorp tot een begripvolle samenleving.
Uiteraard is de visie van de cineast nogal idealistisch en konden sommige passages wel met iets minder nadruk uitgewerkt zijn. Maar het blijft een fijne filmervaring doordat Loach ervoor zorgt dat, hoe schrijnend de behandelde problematiek ook, de kijker met positieve gevoelens de zaal verlaat. Dat was nu ook het geval. Eén van onze aanwezigen woont samen met een Syrisch gezin en getuigde dat het grote probleem om elkaar te begrijpen de taal is. Dat werd handig opgelost door Loach doordat Yara voor ze moesten vluchten in Syrië “ging helpen bij de Zusters”.
Het was deugddoend een namiddag in de “ideale wereld” van Ken Loach te mogen doorbrengen.  
J. Raeymaekers

Op deze warmste dag van maart was de klimaatproblematiek aan de orde. Deze film vertelt het (fictieve) verhaal van 8 jonge mensen, die besluiten niet langer toe te zien maar iets te ondernemen om de bevolking bewust te maken van de dramatische toestand van onze planeet, meer bepaald in de Verenigde Staten. Ze saboteren een pijpleiding in Texas, maar doen dat zo dat ze zo weinig mogelijk milieuschade veroorzaken.
De opbouw van de film zou op het eerste gezicht chaotisch kunnen lijken, daarom werd verkozen een eerder technische inleiding op de film te geven. De inhoudelijke bespreking zou dan volgen na de film.
Wat opviel, was dat de ‘daders’ geen terroristen waren, maar doorbrave mensen uit verschillende Staten waarvan we bij wijze van flashbacks de motivering te zien kregen. Van de twee dames die het initiatief namen en na de feiten ook hun verantwoordelijkheid opnamen was de ene haar moeder verloren door een ziekte, te wijten aan de slechte lucht, en bij de andere was kanker vastgesteld.
Uiteraard ging het gesprek achteraf over de vraag in hoeverre een persoonlijke actie ‘om bestwil’ verantwoord is. Het voorbeeld werd aangehaald van Rosa Parks, die door niet in de toegewezen hoek van de bus te gaan zitten, de hele mensenrechtenbeweging in de States in gang zette. In de film werd gevraagd: “was Martin Luther King een terrorist?” In onze groep klonk de vraag na: “was Jezus een terrorist?” Hij ging toch in tegen de gevestigde orde. Een pleidooi voor het opnemen van initiatief ontbrak niet.
Bij het zoeken van voorbeelden hoe heden ten dage mensenrechten geschonden worden, was het niet gemakkelijk de naam van een politicus te verzwijgen die ik hier nu ook niet zal neerschrijven omdat de lezers anders het risico lopen nooit meer naar de USA op reis te kunnen gaan. De voorbeelden waren legio, de unanimiteit was groot. De discussie eindigde met de beroemde uitspraak van Willem van Oranje: “je moet niet hopen om iets te ondernemen en je moet ook niet slagen om ermee door te gaan.”
J. Raeymaekers

Twee jonge neven, Seydou en Moussa, beslissen Dakar in Senegal te verlaten om in Europa een muzikale carrière te starten. Maar het transport laat hen achter in de woestijn en ze moeten te voet verder. Ze moeten niet alleen de Sahara, maar ook detentiecentra in Lybië en de gevaren van de zee trotseren. Toch komen ze enkele goede mensen tegen. Cineast Garrone, die beroemd werd door zijn film Gomorrah, lijkt de Europese kijker te willen aansporen om iets voorzichtiger te zijn bij het beoordelen van migratie.

Hirayama werkt als toiletreiniger in Tokio. Hij lijkt tevreden met zijn eenvoudig leven. Hij volgt elke dag zijn gestructureerd leven en wijdt zijn vrije tijd aan zijn passie voor muziek en boeken. Hij houdt ook van bomen fotograferen. Zijn verleden wordt gaandeweg ontvouwd aan de hand van een reeks onverwachte ontmoetingen. In de lijn van het Zen-boeddhisme (héél sterk in Japan) zijn het de kleine momenten van elke dag die het leven zijn zin geven.